Żyjemy w trudnych czasach, które wymagają od nas kompetencji w zakresie radzenia sobie ze stresem i napięciem. Mimo wielu starań czasami stajemy twarzą w twarz z kryzysem, z którym nie jesteśmy w stanie poradzić sobie samodzielnie, bez wsparcia kogoś z zewnątrz. Ogromną zaletą jest fakt, że coraz więcej osób chętnie korzysta ze wsparcia, a zdrowie psychiczne otoczone jest coraz większą troską. Wśród zawodów pomocowych dużą popularność zyskuje interwencja kryzysowa. Jest to niezwykle ważna forma pomocy, wymaga interdyscyplinarnej wiedzy z zakresu udzielania pomocy psychologicznej, psychiatrycznej, prawnej, socjalnej oraz wsparcia różnych instytucji.
Czym jest interwencja kryzysowa?
Mianem interwencji kryzysowej nazywamy wszelkie działania kierowane wobec osób znajdujących się w kryzysie. Warto podkreślić, że to natychmiastowa pomoc psychologiczna, a w razie potrzeb również pomoc prawna, czy socjalna. Celem osób zajmujących się interwencją kryzysową jest pomóc wrócić osobom w kryzysie do równowagi emocjonalnej oraz wyposażenie w narzędzia umożliwiające samodzielne radzenie sobie z trudną sytuacją. To wsparcie ukierunkowana na konkretny problem, który pojawia się w tej chwili. Po otrzymaniu wsparcia w ramach interwencji kryzysowej pacjent jest w stanie sam radzić sobie, tak jak to miało miejsce przed wystąpieniem sytuacji trudnej.
Wsparcie w zakresie interwencji kryzysowej może otrzymać zarówno dziecko, młodzież, jak i osoba dorosła, którą spotkała traumatyczna sytuacja, może to być m.in. przemoc psychiczna, fizyczna, mobbing, nadużycia na tle seksualnym, zamachy samobójcze, traumy powojenne, śmierć i choroba bliskich , nagła utrata pracy czy źródła utrzymania, nagłe wypadki, kryzysy rodzinne.
Kto może zostać Interwentem kryzysowym?
Zważając na fakt, że interwencja kryzysowa to pomoc interdyscyplinarna interwentem kryzysowym może zostać duża grupa zawodów zajmujących się pomocą:
- psycholog
- pedagog
- lekarz
- personel medyczny placówek ochrony zdrowia
- prawnik
- pracownik socjalny
- policjant
Niezwykle ważne jest odpowiednie przygotowanie i konkretna wiedza uzupełniająca, którą oferuje kierunek studiów podyplomowych interwencji kryzysowej. W czasie studiów słuchacz poznaje bardzo konkretne procedury działania w sytuacji pojawienia się różnych charakterystycznych w obecnych czasach kryzysów m.in. wsparcie w chorobie, przemocy, po stracie, w sytuacji kryzysu suicydalnego, po wypadku komunikacyjnym itd. Aby udzielać adekwatnego wsparcia w zakresie interwencji kryzysowej ważna jest wiedza z zakresu psychologii stresu i kryzysu, zrozumienie etapów, które przechodzi osoba w kryzysie. Uzupełnienie tej wiedzy umożliwi bardziej efektywne i adekwatne wsparcie.
Formy wsparcia kryzysowego
Interwent kryzysowy zajmuje się zapewnieniem poszkodowanemu najbardziej adekwatnej i użytecznej pomocy. Ważne jest zatem rozpoznanie problemu i dobranie odpowiednich form wsparcia, może to być:
- wsparcie psychologiczne
- skierowanie do konkretnej instytucji
- pomoc w stworzeniu planu działania
- pokazanie alternatywnych możliwości wyjścia z kryzysu
Kryzysy emocjonalne możliwe na każdym etapie życia
Zawód interwenta kryzysowego w obecnych czasach jest niezwykle potrzebny. Coraz więcej osób zmaga się z kryzysami emocjonalnymi na różnych etapach życia. Coraz więcej osób sięga również po wsparcie. Często organizowane są kampanie społeczne reklamujące znaczenie wsparcia w kryzysie, są to np. "Twarze depresji. Nie oceniam. Akceptuję." - o tym jak wspierać osoby w depresji, "Powiedz, co czujesz. Zdemaskuj emocje"- kampania społeczna Ministerstwa Zdrowia, „Zrozum. Poczuj. Działaj!" - kampania na rzecz zdrowia psychicznego i emocjonalnego w środowisku pracy czy "Zelfmoord1813" o tym jak odbierać telefony od osób chcących targnąć się na swoje życie. Wzrastająca ilość prób samobójczych, kryzysy popandemiczne związane z utratą pracy, nasileniem reakcji lękowych w związku z wojną i inne.
Chcąc pełnić funkcję interwenta kryzysowego warto wziąć odpowiedzialność za jakość udzielanego wsparcia. Wiedza z zakresu interwencji kryzysowej sprawia, że osoba zajmująca się tą dziedziną może udzielać wsparcia na najwyższym poziomie.
Gdzie może pracować interwent kryzysowy?
Miejsca zajmujące się interwencją kryzysową to Ośrodki Interwencji Kryzysowej, które zlokalizowanie są na terenie całego kraju. Zatrudnienia można szukać również w telefonach zaufania udzielających wsparcia w kryzysie, ośrodkach pomocy społecznej, w różnego rodzaju fundacjach zajmujących się wsparciem np. po wypadkach komunikacyjnych, po stracie bliskiej osoby, będącym w kryzie suicydalnym, doświadczającym przemocy czy nadużyć na tle seksualnym. Poradnie psychologiczno-pedagogiczne również często tworzą zespoły ds. interwencji kryzysowej. Pracownicy szkół, przedszkoli, instytucji medycznych na co dzień spotykają się w pracy z osobami będącymi w kryzysie.
Im więcej odpowiednio wykształconych interwentów kryzysowych tym większa równowaga psychiczna w społeczeństwie. Warto wziąć za to odpowiedzialność i poszukiwać możliwości wzbogacania wiedzy w tym zakresie.
Sylwia Anglart
Psycholog, oligofrenopedagog, terapeuta TSR, psychoterapeuta w trakcie szkolenia z terapii systemowej w WTTS, trener. Posiada doświadczenie w pracy na wszystkich etapach edukacyjnych- w przedszkolach, szkołach podstawowych, liceum, Poradniach Psychologiczno-Pedagogicznych, Poradni Zdrowia Psychicznego. W codziennej pracy zajmuje się diagnostyką psychologiczną oraz terapią młodzieży i osób dorosłych. Prowadzi również szkolenia dla rad pedagogicznych oraz warsztaty wychowawcze dla rodziców, autorskie treningi mindufulness. Jest trenerką Szkoły dla Rodziców. Autorka i propagatorka metody budowania adekwatnego poczucia własnej wartości i stawiania granic dla młodzieży i dorosłych "Tutaj Jestem Ja". Brała udział w wielu stażach m.in. w Instytucie Psychiatrii i Neurologii, Centrum Arteterapii, Domu Dziecka, świetlicach dla dzieci zagrożonych niedostosowaniem społecznym. Jest autorką wielu artykułów psychologicznych. Ukończyła studia magisterskie z psychologii , pedagogikę wczesnoszkolną, oligofrenopedagogikę. Posiada certyfikat I stopnia Terapii Systemowej w Wielkopolskim Towarzystwie Terapii Systemowej, stopień zaawansowany Terapii Skoncentrowanej na Rozwiązaniach w Laboratorium Edukacji i Terapii Skoncentrowanej na Rozwiązaniach, trening mindfulness oraz wiele innych. Prywatnie interesuje się psychosomatyką oraz somatopsychologią, zgłębia tajniki zależności między stanem psychicznym a funkcjnowaniem organizmu poprzez praktykowanie jogi, medytacji oraz innych metod skierowanych na rozwijanie świadomości ciała. Najchętniej spędza czas w gronie bliskich na łonie natury.